Η γειτονιά μου στις Καλύβες

Η καλύβα μας ήταν στο πιό κεντρικό σημείο του χωριού εκείνα τα χρόνια της δεκαετίας του 60 και λίγο πολύ τους ήξερα και με ήξεραν όλοι. Μέχρι πριν από 25 χρόνια που έμεναν εκεί ακόμα οι γονείς μου και εγώ μπαινόβγαινα τακτικά στο σπίτι δεν υπήρχαν σοβαρές αλλαγές... από κεί και πέρα μέχρι που αποφάσισα να ξαναφτιάξω το πατρικό μου σπίτι και έδιωξα τον τελευταίο τζαμπατζή ενοικιαστή έχασα κυριολεκτικά τον λογαριασμό. Πίσω από την καλύβα υπήρχε ο κήπος και ακόμα πιό πίσω η αχυρώνα για τα ζωντανά.

Πρώτος γείτονας στο ίδιο σπίτι ήταν ο μπαρμπα Βαγγέλης ο Τριανταφυλίδης που είχε το μαγαζί με τα υφάσματα κάτω από το υπνοδωμάτιό μας αλλά ήταν μεγαλούτσικος και αργότερα το άφησε και αποφάσισε να ασχοληθεί με τον τουρισμό στο Δασύλιο φτιάχνοντας το ξενοδοχείο Μεγάλο Πεύκο το οποίο δείχνει εγκατελειμμένο τελευταία. Μετά από αυτόν κανείς άλλος δεν θυμάμαι να το χρησιμοποίησε όσο θυμάμαι. Για κάποιον καιρό το παλιό ραφείο της θείας στο ισόγειο το χρησιμοποιούσε ως αποθήκη η Αγλαϊτσα Καπετάν Κώστα και στη συνέχεια Λιόλιου μετά τον γάμο της με τον Μανώλη αφού πήρε το μπακάλικο του θείου μου Δημητρού στο ισόγειο του σπιτιού της γιαγιάς μου.

Απέναντί μας το σπίτι του Κουνάδα που στο ισόγειο ήταν καφενείο και στον πάνω όροφο το σπίτι που εκείνον τον καιρό ήταν μικρό με μια μεγάλη ταράτσα που δεν μας έκρυβε πολύ την θέα προς την Κορακιά αλλά αργότερα που κτίστηκε ολόκληρος ο όροφος σαν να μπούκωσε κάπως το σπίτι. Τελευταία, όταν ζούσαν ακόμα οι γονείς μου, θυμάμαι ότι εκεί έμενε η κόρη της Τριανταφυλιάς η Μαρία. Λίγο παραπέρα και απέναντι ήταν το περίπτερο του Αλέκου του Ξανθάκη που έδινε ζωή και κίνηση στη γειτονιά μέχρι αργά το βράδυ. Δεν υπάρχει ούτε ίχνος του τώρα. Πίσω από το περίπτερο το σπίτι του Βαγγέλη του Κάλτσα και δίπλα του Επαμεινώνδα που τώρα δεν έχω ιδέα σε ποιόν ανήκουν. Δίπλα στου Κάλτσα προς το Καζαβίτι ήταν το σπίτι του Σιαμαντούρα όπου παλιά νομίζω ότι έμενε ο γιός του ο Χρήστος. Από την άλλη μεριά ήταν κάποιο άλλο σπίτι του οποίου δεν θυμάμαι τον ιδιοκτήτη και σήμερα φαίνεται να υπάρχει ένα μεγάλο ισόγειο κτίριο με πλάκα και χωρίς κεραμοσκεπή του οποίου αγνοώ τον ιδιοκτήτη.

Δίπλα μας αλλά από την άλλη πλευρά του δρόμου ήταν το σπίτι της γιαγιάς Μαρίας που έμενε εκεί όσο έμενε εκεί και ο θείος Δημητρός. Το σπίτι επεκτάθηκε αρχικά αλλά όταν εκείνος έφυγε το σπίτι γκρεμίστηκε, ξαναφτιάχτηκε και περιμένει τους ιδιοκτήτες του να ρθούν από την Κόρινθο για λίγο καιρό το χρόνο. Από κάτω ήταν το μπακαλικάκι του θείου Δημητρού που αργότερα πήρε η Αγλαϊτσα Λιόλιου που φώτιζε κι εκείνο λίγο την γειτονιά. Δίπλα στης γιαγιάς Μαρίας ήταν και είναι ένα μικρό σπιτάκι με το μπαλκονάκι που θα πρέπει να ήταν ιδιοκτησίας κάποιου από το σόϊ της και σήμερα εξακολουθεί να στέκεται εκεί αλλά δεν ξέρω τον σημερινό ιδιοκτήτη.

Κολλητά στην αχυρώνα μας ήταν το σπιτάκι του μπαρμπα Γιάννη του Τσιάγκα που έφτιαξε το ημιτελές εξαιρετικό θρησκευτικό ξυλόγλυπτο που λέγεται ότι βρίσκεται σε κακή κατάσταση στον γυναικωνίτη της εκκλησίας του Αϊ Νικόλα, και της γυναίκας του Ελένης. Τελευταία το μικρό σπιτάκι ξαναφτιάχτηκε και επεκτάθηκε από τους κληρονόμους τους και πλέον φαίνεται να ενοικιάζεται με χρονομίσθωση τα καλοκαίρια.

Από την άλλη μεριά της αχυρώνας ήταν το σπίτι του Γιώργου Μπαρμπία και της Αρτεμησίας Παλιαγά που φαίνονταν έρημα τελευταία, άγνωστοι πλέον οι ιδιοκτήτες τους. Το μισό σπίτι του Δημητρού του Μανωλούδη πιό πέρα από τα προηγούμενα έχει γκρεμιστεί πριν μερικά χρόνια, άγνωστο γιατί, μάλλον από την εγκατάλειψη. Το άλλο μισό εξακολουθεί να υπάρχει και να κατοικείται αλλά δεν γνωρίζω ούτε τον ιδιοκτήτη ούτε τον κάτοικο.

Το σπίτι του Κώστα και της Σωτηρούλας Χατζηγιώργη δίπλα στο δικό μας αλλά από την άλλη μεριά του δρόμου, εξακολουθεί να στέκεται στη θέση του σε άριστη κατάσταση μια και εκεί ζεί η κόρη τους η Γιώτα. Ο Κώστας μας άφησε την χρονιά που πέρασε αλλά η Σωτηρούλα ακόμα «ζούσε» πριν λίγους μήνες όπως ζούσε και η μάνα μου δυό χρόνια πριν πεθάνει. Δίπλα στο σπίτι του Χατζηγιώργη ήταν το σπίτι του Παναγιώτη Βεγίνα που είχε καφενείο στο ισόγειο και δίπλα το σπίτι του Γρηγόρη Βεγίνα. Το σπίτι του Παναγιώτη έμαθα ότι πουλήθηκε και ανακαινιζόταν τελευταία αλλά δεν ξέρω τίποτα για το άλλο.

Απέναντι από το σπίτι της γιαγιάς Μαρίας ήταν το σπίτι του Θόδωρου και της Ζαφειρίτσας Μαυρομάτη που είχε δυό κόρες και έναν γιό αν θυμάμαι καλά αλλά δεν έχω ιδέα ούτε σε ποιόν ανήκει ούτε ποιός μένει εκεί. Δίπλα του ήταν το σπίτι του Αλέκου (?) Παπουτσή όπου λογικά θα μένει κάποιο από τα εγγόνια του και απέναντι το σπίτι και το καφενείο του Κώστα Παπουτσή που μετά τον ξαφνικό του θάνατο έστεκε έρημο μέχρι τελευταία που είδα ότι κάποιος το ξανάφτιαξε.

Αφησα τελευταία το σπίτι του Κώστα (ή Σπανού όπως τον ξέραμε στη γειτονιά) με το μπακάλικο και το καφενείο, το σπίτι που έμενε ο Μήτσος ο Μπούχλας ο παραγγελιοδόχος και το σπίτι του Περικλή του Πατήρα αλλά δεν ξέρω απολύτως τίποτα για αυτά.

Πάνω από την αχυρώνα ήταν ένα μικρό σπιτάκι που η στέγη του είχε βουλιάξει, άγνωστου τότε και τώρα ιδιοκτήτη που πριν λίγους μήνες επισκευάστηκε και δείχνει σε καλύτερη κατάσταση. Δίπλα σε αυτό ήταν και εξακολουθεί να είναι το σπίτι του Παπα Δημήτρη και ο όροφός του δεσπόζει της γειτονιάς. Ανάμεσα σ’αυτό και στο τότε σπίτι του Πλατάνα (?) ήταν το δρομάκι που οδηγούσε στον κήπο της γιαγιάς Μαρίας στους πρόποδες της Βαλανίδας αλλά τώρα υπάρχουν πολλά σπίτια στην περιοχή και δεν τολμώ να θυμηθώ περισσότερα. Πίσω από τα σπίτια του Χατζηγιώργη και του Βεγίνα ήταν το σπίτι του παππού Σταμάτη Στενού, αδελφού της γιαγιάς Μαρίας όπου συχνά με πήγαινε η μάνα μου όταν ήμουν πολύ μικρός.

Δεν θα πρέπει να παραλείψω τα σπίτια που ήταν χαμηλότερα που είχαν και τα δυό μπακάλικα στα χρόνια μου, του Σταματιάδη και του Βογιατζή και παραδίπλα δυό φούρνους, του Βουλτσίδη και του Σταματιάδη.

Πλούσια η γειτονιά μου σε μαγαζιά, καφενεία και φούρνους. Νομίζω ότι παλιότερα θα πρέπει να υπήρχαν δύο κοινοτικές βρύσες σχετικά κοντά, μιά έξω από το σπίτι του Τσιρακτσόπουλου, απέναντι από το σπίτι του Σιαμαντούρα και μια άλλη έξω από το σπίτι του Λάμπρου Ευαγγελίδη (Ξυνού) πάνω από το σπίτι του Μανωλούδη. Μπορεί τότε να ήταν η Πλατάνα το κέντρο του χωριού και να γινόταν εκεί η δοξολογία στις εθνικές επετείους, αλλά σήμερα τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά και είχαν αρχίσει να είναι από τότε που εγώ έπαψα να μένω τον περισσότερο καιρό του χρόνου στο χωριό εδώ και σχεδόν ολόκληρα εξήντα χρόνια...

Οι άνθρωποι μεγάλωσαν, οι περισσότεροι έφυγαν από τον μάταιο τουτο κόσμο, τα παιδιά των παιδιών τους ίσως έχουν στα χέρια τους τις περιουσίες τους αλλά σπάνιοι είναι ίσως αυτοί που τα κατοικούν, πολλοί καινούριοι ξεφύτρωσαν από το πουθενά, ρίζωσαν και άνθησαν, αγόρασαν με τον κόπο τους και ξαναέφτιαξαν πολλά από τα παρατημένα σπίτια. Πολλά τα αυτοκίνητα για τη γειτονιά πλέον, δύσκολα βρίσκεις μέρος και άδειοι χώροι δεν υπάρχουν.

Η γειτονιά άλλαξε μαζί με μένα... ο χρόνος που πέρασε ήταν μεγάλος...

 Τον καιρό που το νερό ήταν λιγοστό και δημόσιο στις Καλύβες. Ανθρωποι και ζωντανά στην ουρά για να πάρουν νερό από την πρωτόγονη βρύση έξω από το σπίτι του Τσιρακτσόπουλου. Πίσω δεξιά η Λουλούκα δίπλα στο σπίτι του Βεγίνα, μετά του Χατζηαντρέα και παραδίπλα το δικό μας (Αρχείο Δ. Παπάνθιμου).

Ο γαμπρός με την νύφη πηγαίνουν στο σπίτι τους στο κάτω μέρος της Πλατάνας. Πίσω η αραγμένη Λουλούκα δίπλα στο καφενείο του Κουνάδα (Αρχείο Δ. Παπάνθιμου)

Η πομπή του γάμου μπαίνει στην Πλατάνα από το πάνω μέρος ανάμεσα στα σπίτια του Βεγίνα και του Σιαμαντούρα.(Αρχείο Β. Σταμούλη)

Η προίκα κατέφθασε στο σπίτι του γαμπρού, πίσω το σπίτι του Τσιάγκα, η αχυρώνα μας και το δικό μας πριν από οποιεσδήποτε επεμβάσεις.(Αρχείο Β. Σταμούλη)

Δοξολογία στην Πλατάνα μπροστά στο περίπτερο του Αλέκου Ξανθάκη.(Αρχείο Δ. Παπάνθιμου)

Το Δημοτικό Σχολείο με την σημαία του μπαίνει στην Πλατάνα ερχόμενο από την εκκλησία για την δοξολογία (Αρχείο Φ. Παπαφιλίππου)

Η Πλατάνα ως φόντο. Αριστερά το σπίτι του Θ. Μαυρομάτη, στη μέση του Κουνάδα, δίπλα του η Λουλούκα, πίσω της το σπίτι της γιαγιάς Μαρίας Εξηντάρη και από πάνω το σπίτι του Θ. Κώστα. Η εικονιζόμενη Ειρήνη Μπότσα με τα παραδοσιακά θασίτικα στο ταρατσάκι του Βεγίνα (Αρχείο Δ. Παπάνθιμου)