Το εξάμηνο του Πολυτεχνείου (Α εξάμηνο του 1973-74)

Νωρίς νωρίς σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια στις αρχές Οκτωβρίου άρχισαν τα μαθήματα του πρώτου εξαμήνου αφού οι εγγραφές έγιναν στα τέλη Σεπτεμβρίου. Ξεκίνησα χωρίς ιδιαίτερο άγχος μια και είχα περάσει εύκολα όλα τα μαθήματα της προηγούμενης χρονιάς και με καλούς βαθμούς.

Οι καθηγητές γνωστοί οι περισσότεροι αλλά και νέα πρόσωπα όπως ο τυπικός και άχρωμος Τζαφέστας που έκανε στάση στην Πάτρα ενδιαφερόμενος για το ΕΜΠ που μας έκανε τα Ψηφιακά Συστήματα, ο ανεκδιήγητος Νίκολης στα Τηλεπικοινωνιακά Συστήματα, ο Γραμματικός στον Αυτόματο Ελεγχο, ο Γαλανός στην Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας και ο Κοκκινάκης στην Αυτόματη Τηλεφωνία. Μαζί με τον μετέπειτα κουμπάρο μου αποφασίσαμε αντί ενός μαθήματος Επιλογής να επιλέξουμε την Ειδική Προκεχωρημένη Εργασία που ήταν πρόδρομος της Διπλωματικής Εργασίας που αργότερα θα γίνει υποχρεωτική. Πήγαμε μαζί λοιπόν στον Γαλανό να του ζητήσουμε θέμα και να τον ρωτήσουμε αν μπορούμε να την κάνουμε μαζί. Μας δίνει λοιπόν μια κούτα με κάρτες που θα ήταν κάπου χίλιες και μας στέλνει να τις περάσουμε στο τερματικό ενός υπολογιστή του Δημοκρίτου αρχικά που συνδεόταν κάπου μια ώρα την μέρα με το Εργαστήριο Μηχανικής του Γούδα που πρέπει να ήταν στο Παράρτημα. Ηταν ένα πρόγραμμα μελέτης της ευστάθειας ενός ενεργειακού συστήματος που είχε κατασκευαστεί στο UMIST. Δεν καταλάβαμε σε τι μπλέξαμε γιατί δεν είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε τις δυσκολίες αλλά νομίσαμε ότι θα ήταν πιο εύκολη από ένα εξαμηνιαίο μάθημα. Δεν ήταν τελικά κακή επιλογή γιατί μας βοήθησε πολύ στην μεταπτυχιακή μας σταδιοδρομία και την επιλογή να ακολουθήσουμε ακαδημαϊκή καριέρα.

Μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου δεν θυμάμαι να είχαμε κάτι το αξιοσημείωτο αλλά όλοι είχαν τα μάτια και τα αυτιά στην Αθήνα από όπου συνήθως ξεκινούσαν «τα πανηγύρια». Από ένα Πρακτικό της Διοικούσας Επιτροπής μαθαίνουμε ότι ο «εκλεγμένος» Πρόεδρος  του φοιτητικού συλλόγου ενημέρωσε τον Τάγαρη ότι ετοιμάζονται «ταραχές» και αυτός συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση στις 10.30 της 8.11.73 προκειμένου να αποφασίσουν τι θα κάνουν. Φοβούμενοι ότι οι «εκλεγμένοι» φοιτητοπατέρες  τους μπορεί να δώσουν αφορμή για εξέγερση τους δίνουν εντολή να μην ανακατεύονται,  έχοντας ήδη δώσει άδεια σε φοιτητές της Βιολογίας να συγκεντρωθούν το απόγευμα της ίδιας μέρας για συζήτηση επαγγελματικών θεμάτων και αποφασίζουν να μην κλείσουν την πόρτα του Παραρτήματος για να μην γίνει ότι έγινε με την Λέσχη πριν λίγους μήνες. Λίγο μετά μαθαίνουν την κατάληψη του Αμφιθεάτρου του Παραρτήματος με πρόσχημα την ενημέρωση των πρωτοετών φοιτητών και στις 12 ξανακάνουν συνεδρίαση όπου οι Γραμματικός και Κατσάνος, σύμφωνα με τα επίσημα πρακτικά, λίγο πολύ ζητούν την τιμωρία των φοιτητών που παρεκτρέπονται των δικαιωμάτων και καθηκόντων τους, μιλούν για επικοινωνία με άλλες αρχές πλήν του Υπουργείου Παιδείας, αντιδρούν όμως  τα άλλα μέλη και τελικά αποφασίζουν πρακτικά να αγνοήσουν την κατάληψη, να ενημερώσουν το Υπουργείο Παιδείας και σε περίπτωση που ζητηθεί άδεια νέας συνέλευσης να πράξουν ανάλογα με τα θέματα που θα συζητηθούν. Κάπως έτσι άρχισε η εβδομάδα του Πολυτεχνείου στην Πάτρα.

Είναι φανερό ότι οι κινητοποιήσεις της Πάτρας ακολουθούσαν εκείνες της Αθήνας και η διάρκειά τους ήταν μικρή σε σχέση με ότι έγινε το προηγούμενο εξάμηνο. Η επόμενη συνεδρίαση της ΔΕ έγινε στις 16.11.73 και από εκεί μέσω του Τάγαρη μαθαίνουμε ότι έγιναν δυό τρείς συνελεύσεις χωρίς άδεια και μόνο στις 15.11.73 αποφασίστηκε τελικά κατάληψη του Παραρτήματος. Η ΔΕ αποφασίζει να κρατήσει στάση αναμονής και απλά να ενημερώσει το Υπουργείο για τα γεγονότα. Από ότι θυμάμαι αποχή από τα μαθήματα δεν υπήρχε και στο Ρίο υπήρχε απόλυτη ησυχία. Οι κινητοποιήσεις από το Παράρτημα είναι γνωστές και δεν κράτησαν περισσότερο από δυό μέρες μια που το παιχνίδι παιζόταν στην Αθήνα. Μόλις έγιναν γνωστά τα γεγονότα της εισόδου του στρατού στο Πολυτεχνείο οι φοιτητές που ήταν στο παράρτημα το εγκατέλειψαν σιωπηλά και το Πανεπιστήμιο έκλεισε. Στις 25 Νοεμβρίου είχαμε το πραξικόπημα του Ιωαννίδη και το Πανεπιστήμιο άνοιξε πάλι στις 3 Δεκεμβρίου αφού «οι αρχές» είχαν εκκαθαρίσει με συλλήψεις όσους μπορούσαν να πιάσουν από τους πρωταίτιους των κινητοποιήσεων του Νοέμβρη. Από τα πρακτικά της ΔΕ μαθαίνουμε ότι ο Τάγαρης έπλεξε το εγκώμιο των νέων πραξικοπηματιών και συνέχισε να κάνει την δουλειά του σαν να μην έγινε τίποτα. Η λεπτομέρεια που δεν γνώριζα είναι ότι έληξε με Νομοθετικό Διάταγμα η θητεία των παλιών «εκλεγμένων» του φοιτητικού συλλόγου και θα έπρεπε να οριστούν επταμελείς επιτροπές από τους πρωτεύσαντες φοιτητές που θα κάνουν τις εκλογές ενώ προωθήθηκε η ίδρυση φοιτητικών συλλόγων ανά σχολή.

Δεν θυμάμαι να είμαι μέσα στο Παράρτημα κατά την διάρκεια της διήμερης κατάληψης, ήμουν φοβητσιάρης και προσεκτικός, αλλά μπαινόβγαινα γενικά στον δρόμο για την Λέσχη ή κατά την επιστροφή την εβδομάδα των κινητοποιήσεων. Δεν θυμάμαι αν έφυγα από την Πάτρα όταν έκλεισε το Πανεπιστήμιο μετά το Πολυτεχνείο, σίγουρα όμως έφυγα για τις διακοπές των Χριστουγέννων. Τον καιρό που το Πανεπιστήμιο ήταν κλειστό και δεν γινόταν μαθήματα προσπαθήσαμε να βγάλουμε κάποια άκρη με το πρόγραμμα με τις κάρτες που κουβαλούσαμε κάθε λίγο και λιγάκι στο Εργαστήριο Μηχανικής μήπως και μπορέσουμε να πάρουμε μια λίστα με τις εντολές και να διορθώσουμε τα όποια λάθη ενδεχομένως μπορεί να υπήρχαν. Μετά από πολλές προσπάθειες καταφέραμε να έχουμε την λίστα των εντολών σε Fortran και τελικά να καταλάβουμε ποιο κομμάτι είναι το πρόγραμμα και ποιο τα δεδομένα του ενεργειακού συστήματος του οποίου μελετάται η ευστάθεια. Ευτυχώς το Εργαστήριο Μηχανικής δεν ήταν κλειστό και έτσι όποτε μπορούσαμε παίρναμε το κουτί με τις κάρτες και περιμέναμε μήπως και βρεθεί χρόνος και για μας. Τα μαθήματα και τα εργαστήρια στο Ρίο δεν διακόπηκαν παρά μόνο για τις δυό βδομάδες που το Πανεπιστήμιο έκλεισε με απόφαση της κυβέρνησης όπως και όλα τα υπόλοιπα.

Θα πρέπει εκείνη την χρονιά να είχαμε και μερικές φασαρίες με τον Νίκολη που ξαφνικά έγινε αυστηρός και απειλούσε ανοιχτά να μην περάσει κανέναν στα μαθήματά του, έκανε αναφορά, σε δυό συμφοιτητές μας για απείθεια, στον Κοσμήτορα που ήταν ο Γραμματικός και μπλέξαμε άσχημα. Αυτός τους κάλεσε σε απολογία γιατί δεν έδωσαν παρουσίες σε ένα έκτακτο μάθημα συμπλήρωσης ύλης που γινόταν ταυτόχρονα με τμήμα υποχρεωτικού εργαστηρίου (και οι μισοί φοιτητές ήταν εκεί), υπογράψαμε όλοι οι παρόντες ότι αν τιμωρηθούν οι δύο πρέπει να τιμωρηθούμε όλοι οι παρόντες που επίσης δεν δώσαμε παρουσίες, έγινε ένας ψιλοχαμός με τις απαιτήσεις των δύο καθηγητών που έβλεπαν αναρχικό δάκτυλο, αλλά τελικά επικράτησαν πιο λογικές φωνές και δεν έγινε τίποτα. Ετσι λίγο πολύ οι βδομάδες των μαθημάτων συμπληρώθηκαν έγκαιρα μετά τις διακοπές και οι εξετάσεις έγιναν κανονικά και νομίζω ότι πέρασα τα μαθήματα πάλι στην ώρα τους εκτός ίσως από το μάθημα του Νίκολη όπου κόπηκα με το γνωστό τέσσερα και το κουβάλησα στην επόμενη περίοδο. Κάπως έτσι όμως και η δυάδα Νίκολης και Γραμματικός κατηγορήθηκαν ως χουντικοί και τέθηκαν σε διαθεσιμότητα με την μεταπολίτευση αλλά απαλλάχθηκαν στην συνέχεια και επέστρεψαν στις θέσεις τους.

Τα βασικά συνθήματα της κατάληψης του Νοέμβρη στα κάγκελα της εσωτερικής αυλής του Παραρτήματος