Το εξάμηνο της μεγάλης αποχής (Β εξάμηνο 1972-73)

Τα μαθήματα άρχισαν κανονικά μετά το τέλος των εξετάσεων της περιόδου Φεβρουαρίου κάπου μετά τις 15 χωρίς να φανταζόμαστε τι θα ακολουθήσει στη συνέχεια.

Λίγο πολύ οι καθηγητές ήταν οι ίδιοι με μικρές αλλαγές μια και προστέθηκε ο εξαιρετικός Δεληγιάννης της ΦΜΣ που μας έκανε τα Ψηφιακά Ηλεκτρονικά Κυκλώματα, ενώ οι άλλοι ήταν οι ίδιοι εκτός του Αδαμαντιάδη. Ετσι ο Γαλανός είχε τα ίδια όπως και ο Κοκκινάκης ενώ ο Νίκολης τις Στοχαστικές Μεταβλητές και Σήματα. Ο κοσμήτορας Γραμματικός δεν μας έκανε μάθημα.

Δεν θυμάμαι πότε και ποιος είχε ξεκινήσει τις διαδικασίες για την εκδρομή που ετοιμαζόταν για την Ευρώπη μετά τις εξετάσεις του Ιουνίου. Σίγουρα βασικός συντελεστής ήταν ο Γαλανός που ανέλαβε το κομμάτι που αφορούσε την Αγγλία.

Εκεί που κανείς από την παρέα δεν το περίμενε, ούτε είχε συμμετοχή στις προετοιμασίες, σκάει η είδηση ότι δόθηκε άδεια για Γενική Συνέλευση στο Μεγάλο Αμφιθέατρο του Παραρτήματος στις 27.2.73. Ετσι αντί για το Ρίο και τα μαθήματα βρεθήκαμε σε ένα Αμφιθέατρο όπου δεν έπεφτε καρφίτσα από τον κόσμο που δεν χωρούσε και ξεχείλιζε τις σκάλες, τους διαδρόμους και τον προθάλαμο. Κάποιοι βέβαια ήταν οι πρωταγωνιστές, οι ομιλητές, οι συντονιστές και δεν ήταν λίγοι ενώ οι «εκλεγμένοι» του συλλόγου είχαν λουφάξει και περισσότερο απ΄ έξω με «παρέα» ήταν παρά μέσα. Η αστυνομία με στολές και χωρίς ήταν παρατεταγμένη απέναντι για κάθε ενδεχόμενο. Η συζήτηση με την εποπτεία καθηγητών συνεχίστηκε μέχρι αργά το βράδυ και η ζύμωση συνεχιζόταν χωρίς να διαφαίνεται η λήξη της. Το περιεχόμενο ήταν τυπικά κάποια φοιτητικά αιτήματα επί του σχεδιαζόμενου νομοσχεδίου για την ανώτατη εκπαίδευση αλλά ουσιαστικά ήταν καθαρά μια προσπάθεια κινητοποίησης σε αντίδραση κατά της χούντας. Η συνέλευση ολοκληρώθηκε μετά τα μεσάνυχτα και η ομόφωνη απόφαση ήταν αποχή από τα μαθήματα για μια βδομάδα και νέα συνέλευση σε μια βδομάδα.

Η απόφαση προκάλεσε μεγάλη ανησυχία στον στρατηγό που έβλεπε παντού κομμουνιστικό δάκτυλο. Οι συνεδριάσεις της Διοικούσας Επιτροπής, τα πρακτικά της οποίας αφορούν τα θέματα αυτά, δημοσιεύονται στο ιστορικό αρχείο του πανεπιστημίου. Καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια να σπάσει η αποχή που είναι καθολική και κανένα μάθημα δεν γίνεται αφού ούτε οι εγκάθετοι του συλλόγου δεν τολμούν να εμφανιστούν στις αίθουσες. Η αντιπροσωπεία των φοιτητών που ζήτησε άδεια για νέα συνέλευση δεν μπόρεσε να την εξασφαλίσει, απείλησε με κατάληψη, αλλά έγινε συνέλευση των καθηγητών και μπροστά στο αδιέξοδο το Πανεπιστήμιο διέκοψε τα μαθήματα για τις απόκριες μέχρι τις 13 Μαρτίου και η Διοικούσα Επιτροπή αποφάσισε οι καθηγητές να προσπαθήσουν με κάθε τρόπο να πείσουν τους φοιτητές να επιστρέψουν στα μαθήματά τους.

Οι απόκριες πέρασαν, οι φοιτητές μαζεύονταν καθημερινά στο εσωτερικό προαύλιο αφού δεν είχαν πρόσβαση στο Αμφιθέατρο, αλλά η αποχή συνεχιζόταν παρά τις προσπάθειες ορισμένων καθηγητών και έτσι η Διοικούσα Επιτροπή στις 16 Μαρτίου αποφασίζει να πάρει διάφορα μέτρα, άλλα απαγορευτικά της πρόσβασης στο Παράρτημα και άλλα εκφοβιστικά με σκοπό να σπάσει την αποχή. Την ίδια μέρα οι φοιτητές βρίσκουν το Παράρτημα κλειστό και όπως είναι μαζεμένοι αρκετοί απέξω πηγαίνουν στη Φοιτητική Λέσχη και κάνουν κατάληψη. Μόλις το μαθαίνει η αστυνομία ορμάει και τους βγάζει έξω ρίχνοντας ουκ ολίγες ψιλές στους σεσημασμένους. Εγώ δεν είχα προλάβει να ανέβω και όταν πήγα για φαγητό η Λέσχη είχε κλείσει και έμαθα τι έγινε από άλλους. Ο εισαγγελέας έκρινε ότι η Λέσχη δεν προστατεύεται από το Πανεπιστημιακό Ασυλο και έτσι έδωσε εντολή να την αδειάσουν χωρίς, υποτίθεται, την άδεια των αρχών του.

Στις 19 Μαρτίου συνεδριάζει πάλι η Διοικούσα Επιτροπή και ανάμεσα στα άλλα αποφασίζει την αποστολή της γνωστής επιστολής του Στρατηγού στους γονείς όλων των φοιτητών με σκοπό να τους πείσουν εκείνοι να σπάσουν την αποχή. Ταυτόχρονα αποφασίζουν να ανοίξουν το Παράρτημα και να προχωρήσουν στην επιλογή εκπροσώπων-συνδέσμων φοιτητών με καθηγητές ώστε να πεισθούν να πάψουν την αποχή.

Στις 21 Μαρτίου η ΔΕ αποφασίζει να κλείσει το παράρτημα και να γίνει συνέλευση των φοιτητών στο Ρίον στις 22 Μαρτίου όπου οι καθηγητές θα προσπαθήσουν να πείσουν τους φοιτητές να σπάσουν την αποχή. Την θυμάμαι καλά εκείνη τη Συνέλευση στην οποία κυρίως ο Γραμματικός έκανε ότι μπορούσε για να μας πείσει λέγοντας ότι αν δεν σπάσουμε την αποχή θα χάσουμε το εξάμηνο και θα μπεί η Αστυνομία στο Πανεπιστήμιο. Η αλήθεια είναι ότι τα επιχειρήματα αυτά κλόνισαν αρκετούς που άρχισαν να μουρμουρίζουν και έτσι αποφασίστηκε μετά από πρόταση της συντονιστικής, να σταματήσει η αποχή αφού οι παρόντες καθηγητές υποσχέθηκαν ότι θα διαβιβάσουν τα αιτήματα στο Υπουργείο και εκπρόσωπος των φοιτητών θα ενημερώνει και θα συμμετέχει κάπως στην διοίκηση. Από τις 26 Μαρτίου τα μαθήματα ξανάρχισαν.

Το Υπουργείο ζήτησε ο εκπρόσωπος των φοιτητών να ορίζεται από τον φοιτητικό σύλλογο (με την «εκλεγμένη» διοίκηση) και έδωσε την τέταρτη περίοδο Πτυχιακών Εξετάσεων μετά από αίτημα των Πανεπιστημίων. Ορίστηκαν Σύμβουλοι Καθηγητές ανά έτος και καθορίστηκε ο τρόπος ενημέρωσης των φοιτητών από αυτούς κάτι που δεν εφαρμόστηκε ποτέ από όσο θυμάμαι.

Το Παράρτημα αποφασίζεται να μείνει κλειστό ως τις διακοπές του Πάσχα λόγω του φόβου των καταλήψεων, ο Γραμματικός επεμβαίνει σε συνελεύσεις για ορισμό εκπροσώπων φοιτητών σε Αμφιθέατρο της Πολυτεχνικής στο Ρίο και γενικά υπάρχει μια υποβόσκουσα αναταραχή που δεν είναι εύκολο να κατασταλεί, οι φοιτητές έχουν ξεθαρρέψει… αλλά τα μαθήματα κουτσά στραβά γίνονται μετά από ένα μήνα κινητοποιήσεων και συνεχίζονται εντατικά μέχρι τις διακοπές του Πάσχα που ήταν στο τέλος του Απρίλη. Μετά τις διακοπές του Πάσχα δεν θυμάμαι, ούτε βρήκα στοιχεία, άλλες κινητοποιήσεις μια και ο στόχος ήταν να μην χαθεί το εξάμηνο, πράγμα που έγινε. Οι εξετάσεις έγιναν κανονικά στο τέλος του εξαμήνου και ώ του θαύματος πέρασα όλα μου τα μαθήματα με τον καλύτερο μέσο όρο που είχα ποτέ.

Πολύ αμφιβάλαμε αν θα γίνει η σχεδιαζόμενη εκδρομή και ιδιαίτερα αν θα επιτρέψουν να πάνε όλοι οι φοιτητές μια που υπήρχε κίνδυνος να παρεκτραπούμε και να δημιουργήσουμε «άσχημη» εικόνα για το καθεστώς. Δεν ξέρω πως αλλά φαίνεται ότι ο στρατηγός πήρε το θέμα επάνω του και στα πλαίσια της προσπάθειας επιστροφής στην κανονικότητα αποφάσισε να μας συνοδέψει ο ίδιος αφού πρώτα φρόντισε να αποκλείσει τα επικίνδυνα άτομα από την συμμετοχή στην εκδρομή. Εγώ προσωπική πρωταγωνιστική ανάμιξη στις κινητοποιήσεις δεν είχα, απλός συμμέτοχος ήμουν όπως και το μέγα πλήθος, το όνομά μου στην κατάσταση των σπουδαστών που είχαν κατηγοριοποιηθεί (Α, Β, Γ) δεν ήταν, έτσι σχεδόν ολόκληρη η παρέα πήρε διαβατήρια και συμμετείχε κανονικά στην πρώτη εκδρομή στο εξωτερικό που ήταν και η πρώτη μου έξοδος εκτός Ελλάδας. Νομίζω ότι συμμετείχαν φοιτητές του Δ και Ε έτους και τα έξοδα πρέπει να καλύφθηκαν από το ΤΕΕ κατά κύριο λόγο, δεν θυμάμαι να πλήρωσα συμμετοχή. Πριν όμως από την εκδρομή φρόντισε να μας απευθύνει και τις σχετικές παραινέσεις γραπτώς επί τη λήξει του ακαδημαϊκού έτους 1972-73.

Προεδρικές παραινέσεις στρατιωτικού τύπου