Η πανδημία και η αντιμετώπισή της... μια προσωπική κριτική ματιά
Θυμάμαι πολύ καλά τον φόβο που όλους μας έπιασε όταν είδαμε το ιταλικό και ισπανικό χάος της προηγούμενης άνοιξης. Κλειστήκαμε μέσα χωρίς πολλά πολλά μόλις μας το επέβαλε η κυβέρνηση και έξω κυκλοφορούσαν μόνο αυτοί που δεν μπορούσαν να κάνουν διαφορετικά. Εκείνον τον καιρό ούτε μάσκες υπήρχαν ούτε αντισηπτικά και μόνο η απόσταση και η απομόνωση ήταν τα μόνα αποτελεσματικά. Σαπούνι και άγιος ο θεός, σε ένα σούπερ μάρκετ μόνο και σε κείνο με χίλιες δυό προφυλάξεις. Κάπως έτσι πέρασε η πρώτη περίοδος χωρίς σοβαρό αριθμό και κρουσμάτων και θυμάτων και τα νοσοκομεία δεν ζορίστηκαν πολύ. Ο λόγος; Η έγκαιρη οδηγία για αυστηρό αυτοπεριορισμό και κλείσιμο σχεδόν των πάντων. Τα λεφτά όμως τελείωσαν γρήγορα και τα δάνεια πήραν τον ανήφορο.
Μόλις μαλάκωσαν τα πράγματα και άρχισαν και οι ζέστες όλοι ετοιμάστηκαν να υποδεχθούν τους τουρίστες που άρχισαν δειλά δειλά να καταφτάνουν από την γειτονιά μας μόνο γιατί οι άλλοι που ερχόταν με αεροπλάνα δεν το κούνησαν από τις χώρες τους παρά την καλή σχετικά υγειονομική κατάσταση της χώρας. Τότε ούτε τέστ πολλά υπήρχαν ούτε όλοι μπορούσαν να τα πληρώσουν, έτσι μόνο δειγματοληπτικά γινόταν και σε δυό τρείς βδομάδες τα κρούσματα άρχισαν να αυξάνουν τόσο σε μας όσο και στις γειτονικές μας χώρες. Οι επιχειρήσεις του τουρισμού διαμαρτύρονταν για τις καθυστερήσεις και τους ελέγχους στις πύλες εισόδου και όλοι οι υπόλοιποι γιατί φοβούνταν για την διασπορά του ιού. Η κυβέρνηση στην μέση, ήθελε και τα λεφτά του τουρισμού και τον έλεγχο της διασποράς. Ετσι πήγαινε με δυό καρπούζια σε μια μασχάλη όλο το καλοκαίρι, ευτυχώς τα καρπούζια ήταν πολύ μικρά και το καλοκαίρι πέρασε σχετικά αναίμακτα χωρίς σοβαρά έσοδα αλλά και χωρίς σοβαρές εξάρσεις και τα αποτελέσματα φαινόταν να πάνε σχετικά καλά πάντα σε σχέση με ότι ακολούθησε.
Μόλις έπιασαν τα πρώτα κρύα και αρχίσαμε να μπαίνουμε μέσα, πρώτα στην Ευρώπη και μετά εδώ, φούντωσε η πανδημία, αλλού λιγότερο και αλλού περισσότερο. Τα λεφτά είχαν σωθεί, ο τουρισμός δεν πήγε καλά, οι περισσότεροι έλληνες ξεθάρρεψαν σε σχέση με την άνοιξη, και η κυβέρνηση νόμισε ότι αυτό που έγινε το καλοκαίρι θα μπορούσε να συνεχιστεί και τον χειμώνα αλλά έκανε λάθος. Λίγο ο εορτασμός του Αγίου Δημητρίου, λίγο οι μετακινήσεις των φοιτητών πίσω στα σπίτια τους, η Βόρεια Ελλάδα φούντωσε άσχημα και τα νοσοκομεία άρχισαν να γεμίζουν με ρυθμό αστραπής. Εκεί η κυβέρνηση πιάστηκε στον ύπνο και έδρασε αργά με αποτέλεσμα να ζήσουμε σαν χώρα καταστάσεις παρόμοιες με εκείνες της Ιταλίας. Οι θάνατοι έσπασαν κάθε ρεκόρ για τα μέτρα μας αλλά η οικονομία δεν έκλεισε όπως την άνοιξη και αυτό πληρώθηκε αναλόγως. Η λογική που επικράτησε ήταν αυτός που κινδυνεύει να προσέχει.
Όταν πέρασε το δεύτερο κύμα και τον Ιανουάριο γνωρίσαμε κάποια ύφεση, μόλις ανοίξαμε περισσότερο την οικονομία και μειώσαμε τους περιορισμούς πήραμε πάλι τον ανήφορο. Το τρίτο κύμα κράτησε περισσότερο, έπληξε κυρίως την Αττική, την Αχαϊα και την Κρήτη αλλά λόγω των εμβολιασμών που άρχισαν τον Ιανουάριο οι θάνατοι του τρίτου κύματος ήταν κάπως λιγότεροι και την πλήρωσαν όσοι δεν πήγαν να εμβολιασθούν ενώ μπορούσαν να το κάνουν αλλά δεν το έκαναν με δική τους απόφαση. Δυστυχώς τα κύματα των διαδηλώσεων, συγκεντρώσεων και κορωνοπάρτυ πάσης φύσεως κυρίως νέων που εμφανίστηκαν κατά την διάρκεια κυρίως του τρίτου κύματος δεν βοήθησαν στην αντιμετώπιση της πανδημίας σε συνδυασμό με το πλήθος των αρνητών πάσης φύσεως που έκαναν τα πράγματα ακόμα χειρότερα και διέσπειραν χωρίς λόγο τον κορωνοϊό μέσα στις οικογένειες.
Ο χειρισμός των εμβολιασμών ήταν ένα άλλο μεγάλο θέμα στο οποίο ακολουθήθηκε μια τακτική που δημιούργησε αμφιβολίες και προβληματισμούς από τις πολύ σπάνιες μεν αλλά υπαρκτές δε παρενέργειες ορισμένων εμβολίων που θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί αν ακολουθούνταν οι πρακτικές των περισσότερων ευρωπαϊκών κρατών. Νομίζω ότι το άγχος για την δημιουργία τείχους ανοσίας ενόψει του ανοίγματος του τουρισμού δεν ήταν ο καλύτερος σύμβουλος. Μεγάλη επίσης συμμετοχή είχε και η έλλειψη επαρκούς ποσότητας εμβολίων και όχι μόνο στην χώρα μας αλλά και η επιλογή της εμβολιαστικής κάλυψης μόνο από δυτικά εμβόλια.
Φέτος υπάρχει το ψηφιακό πιστοποιητικό που λύνει πολλά προβλήματα, υπάρχουν τα φθηνά αυτοδιαγνωστικά τέστ, τα ράπιντ τέστ και τέλος τα μοριακά τέστ ενώ η εμπειρία που αποκτήθηκε από την όποια διαχείριση του προβλήματος σε συνδυασμό με το υψηλό ποσοστό εμβολιασμένων τόσο κατοίκων όσο και τουριστών δίνουν μια περισσότερη ασφάλεια τόσο σε επισκέπτες όσο και ντόπιους με την ελπίδα ότι θα έρθουν περισσότεροι τουρίστες από τις γειτονικές μας χώρες γιατί οι πτήσεις από την Ευρώπη είναι δυστυχώς στα περσινά πλαίσια.
Πληρώσαμε σαν χώρα πολύ υψηλό τίμημα στον βωμό του τουρισμού και της οικονομίας, ιδιαίτερα στο δεύτερο και τρίτο κύμα και ελπίζω ότι οι επερχόμενες μεταλλάξεις θα αντιμετωπισθούν με ικανοποιητική επιτυχία από τα υπάρχοντα εμβόλια ή έστω τις τροποποιήσεις τους.
Θα μπορούσε κανείς να προσάψει όχι λίγα στην κυβέρνηση και στην πολυπληθή επιτροπή των ειδικών για τις αποφάσεις τους αλλά αυτομάτως δημιουργείται το ερώτημα : φταίνε μόνο αυτοί για όσα έγιναν ή δεν έγιναν; Δεν είναι μικρό το μερίδιο της ευθύνης τους αλλά οι πολίτες έχουν και εκείνοι το δικό τους μερίδιο ευθύνης. Η έννοια της ατομικής ευθύνης, όσον αφορά την διασπορά, είναι καθοριστική σε κάθε περίπτωση, αλλά ο καθένας την αντιλαμβάνεται πολύ διαφορετικά. Πολλοί πλήρωσαν με την ζωή τους την άρνηση αναγνώρισης του προβλήματος και πήραν όχι λίγους στον λαιμό τους.
Η κυβέρνηση ήξερε πολύ καλά την συμπεριφορά του πληθυσμού και αναγνώριζε ότι η κούραση οδηγούσε σε παραβατικές συμπεριφορές που νόμιζε ότι θα μπορούσε να ελέγξει με τα πρόστιμα και τα Sms. Σε πολλές περιπτώσεις πολιτικά παιχνίδια παίχτηκαν στις πλάτες αθώων πολιτών που έπαιρναν εντολές να δράσουν αντικυβερνητικά με ανομολόγητο στόχο την κυβερνητική φθορά.
Η αντιμετώπιση του προβλήματος στα κορεσμένα νοσοκομεία που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν πρωτόγνωρες καταστάσεις οδηγούσε σε εξόντωση νοσηλευτών και εξειδικευμένων γιατρών που ποτέ δεν ήταν αρκετοί στις εξάρσεις της πανδημίας. Οι εξειδικευμένοι γιατροί και νοσηλευτές προτιμούσαν να φύγουν στο εξωτερικό όπου οι συνθήκες εργασίας και οι αμοιβές ήταν απείρως καλύτερες και οι πρόσθετες ΜΕΘ που γινόταν με διάφορες μορφές δωρεών για επιτάχυνση των αργόσυρτων διαδικασιών του δημόσιου λογιστικού έμεναν στα αζήτητα λόγω έλλειψης προσωπικού με αποτέλεσμα πολλοί να φεύγουν και εκτός ΜΕΘ ιδιαίτερα όταν είχαν υποκείμενα νοσήματα και δεν προλάβαιναν να αντιδράσουν. Τα προβλήματα της δεκαετούς κρίσης έγιναν φανερά στις κρίσιμες καταστάσεις της κορύφωσης των κυμάτων της πανδημίας αλλά ήταν πολύ αργά για ουσιαστικές παρεμβάσεις εκτός από τις απολύτως απαραίτητες.
Μέσα στο χάος της πανδημίας είχαμε και τις κομματικές διαμάχες για την μετα-πανδημική εξουσία με όχι λίγους ανόητους και από την μία και από την άλλη πλευρά να προσπαθούν να δικαιολογήσουν την ύπαρξή τους και τις ενέργειές τους. Βάλτε και τους εξωκομματικούς αρνητές που μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης βρήκαν βήμα για να πούν ότι ανοησία μπορεί να κατεβάσει ανθρώπινος νούς. Φαινόμενα όχι μόνο ελληνικά αλλά παγκόσμια μια που το πρόβλημα δεν ήταν μόνο ελληνικό αλλά οι εξάρσεις του πήγαιναν από την μια χώρα στην άλλη με τυχαίο τρόπο και ανάλογα με τις συνθήκες έκανε μικρότερη ή μεγαλύτερη αναλογικά ζημιά. Οπου η οργάνωση ήταν καλύτερη και η πειθαρχία μεγαλύτερη οι ζημιές ήταν σαφώς μικρότερες. Ελάχιστες χώρες έμειναν αλώβητες, είτε γιατί είχαν αυταρχικά καθεστώτα επιβολής μέτρων πρωτοφανούς αγριότητας όπως στην αρχή στην Κίνα, είτε γιατί υπήρχε δυνατότητα απομόνωσης και αποθεματικών από το παρελθόν όπως η Αυστραλία ή γιατί είχαν ρημαχτεί στο παρελθόν από ανάλογες επιδημίες και τα παθήματα έγιναν μαθήματα όπως στην Ταϊβάν.
Η πατρίδα μας με την εξάρτηση που έχει από τον τουρισμό και τις αναπόφευκτες μετακινήσεις ξένων βρίσκεται σε πολύ δύσκολη κατάσταση. Η μόνη διέξοδος είναι η επίτευξη ανοσίας μέσω εμβολιασμού και μόνον και η κυβέρνηση σωστά κινήθηκε προς την κατεύθυνση αυτή παρά τα λάθη που έκανε με την προώθηση εμβολίων της ΑΖ σε μικρότερες ηλικίες κυρίως γυναικών που θα έπρεπε να αποφευχθούν ακολουθώντας τις πρακτικές άλλων χωρών της Ευρώπης και όχι μόνο εφόσον οι ελάχιστες περιπτώσεις θρομβώσεων μπορούσαν να προκαλέσουν σύγχυση και αμφιβολίες με αποτέλεσμα την επιβράδυνση της προόδου των εμβολιασμών. Μέχρι τώρα σε γενικές γραμμές ο εμβολιασμός σε κράτη που έχουν εμβολιάσει μεγάλο ποσοστό του ενεργού πληθυσμού τους ήταν εξαιρετικά αποτελεσματικός στην αποφυγή σοβαρής νόσησης. Υπάρχει ακόμα ένα ζήτημα με τις μεταλλάξεις αλλά δεν φαίνεται να είναι πολύ σοβαρό και τα κρούσματα αλλά και η σοβαρή νόσηση αφορούν κυρίως αυτούς που επέλεξαν να μην εμβολιασθούν.
Ακόμα πάντως έχουμε αρκετό δρόμο να διανύσουμε αλλά σίγουρα είμαστε πολύ καλύτερα από πέρυσι παρά τα όσα περάσαμε. Ας ελπίσουμε ότι πάθαμε… και μάθαμε
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου